Cele projektu

Zanieczyszczenia emitowane w ramach niskiej emisji wpływają na niezadawalający stan jakości powietrza w m.st. Warszawa. W wyniku rocznej oceny jakości powietrza w województwie mazowieckim (2015 r.) aglomeracja warszawska, w obrębie której znajdują się przedmiotowe kotłownie, została zaklasyfikowana na podstawie kryteriów ochrony zdrowia do grupy C ze względu na wysokie stężenia NO2, PM10 i PM2,5. Oznacza to, że stężenia ww. zanieczyszczeń na terenie strefy przekraczają poziomy dopuszczalne i poziomy docelowe. Z tego też powodu dla aglomeracji warszawskiej ustanowiono Programy Ochrony Powietrza.

Projekt polegający na likwidacji osiedlowych kotłowni gazowych na rzecz podłączenia mieszkańców osiedla Skorosze do warszawskiego systemu ciepłowniczego, którego realizacja znacznie ograniczy niską emisję na osiedlu Skorosze w Warszawie, w sposób istotny może przyczynić się do poprawy jakości powietrza na terenie m.st. Warszawy, a pośrednio w całej Polsce, a tym samym do poprawy zdrowotności mieszkańców Warszawy.

Warszawskie osiedle Skorosze, w związku z tym, że zasilane jest w ciepło z kotłowni osiedlowych, zmaga się z kilkoma istotnymi problemami w tym m.in. problemem niskiej emisji, wyższymi kosztami ciepła (w stosunku do kosztów ciepła z warszawskiego systemu ciepłowniczego), niemożnością indywidualnego (sprawiedliwego) rozliczania zużycia ciepła, a także z małą efektywnością systemu ciepłowniczego oraz zagrożeniem bezpieczeństwa dostaw ciepła, spowodowanymi pogarszającym się stanem systemu ciepłowniczego, wynikającym z jego wieku oraz przestarzałej technologii.

Zidentyfikowane problemy, związane z małą efektywnością systemu zaopatrzenia w ciepło, to:

  • wysokie straty ciepła na przesyle,
  • awaryjność systemu.

Problemy w otoczeniu Projektu (osiedlu, mieście, regionie, kraju), będące efektem skumulowanej działalności gospodarczej, transportu samochodowego oraz niskiej emisji, pochodzącej m.in. z lokalnych kotłowni, to:

  • zły stan jakości powietrza na osiedlu Skorosze, będący skutkiem niskiej emisji,
  • przekroczone dopuszczalne stężenia substancji w powietrzu, w tym m.in. pyłu PM10 i pyłu PM2,5 w Warszawie,
  • ocieplanie się klimatu (efekt cieplarniany),
  • wyczerpywanie się zasobów nieodnawialnych paliw kopalnych,
  • zwiększone ryzyko zachorowalności ludzi na skutek dużej zawartości zanieczyszczeń w powietrzu.

Dodatkowym problemem związanym z użytkowaniem obecnego systemu jest brak możliwości sterowania popytem na energię w indywidualnych budynkach (brak możliwości indywidualnego rozliczania ciepłą), wzmagający potrzebę budowy indywidualnych węzłów cieplnych.

Głównym celem planowanego przedsięwzięcia jest:

„EFEKTYWNA I NISKOEMISYJNA DYSTRYBUCJA CIEPŁA NA OSIEDLU SKOROSZE”

Cel ten jest zgodny z celem działania 1.5. „Efektywna dystrybucja ciepła i chłodu” Osi Priorytetowej I – „Zmniejszenie emisyjności gospodarki” Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko 2014 – 2020. Realizacja ww. celu będzie możliwa w wyniku ograniczenia strat ciepła na przesyle. Dzięki ograniczeniu strat ciepła na przesyle, w celu dostarczenia tej samej ilości ciepła odbiorcom potrzebna będzie mniejsza ilość ciepła przesyłanego siecią, co pozwoli na ograniczenie jego wytwarzania, a w konsekwencji ograniczy ilość wydobywanych paliw kopalnych.

Cele szczegółowe bezpośrednie, pozwalające na osiągnięcie celu głównego to:

  1. Obniżenie strat ciepła na przesyle

Zastosowanie nowoczesnej technologii rur preizolowanych do budowy sieci, łączącej odbiorców ciepła z osiedla Skorosze z warszawską siecią ciepłowniczą, cechujących się niższym współczynnikiem strat ciepła od rur tradycyjnych, izolowanych wełną mineralną, stosowanych w sieci kanałowej oraz zastosowanie indywidualnych węzłów cieplnych pozwoli na obniżenie strat ciepła na przesyle.

  1. Zmniejszenie ilości spalanych paliw

Poprzez obniżenie strat ciepła na przesyle możliwe jest dostarczenie takiej samej ilości energii końcowej do odbiorcy przy mniejszej ilości spalanych paliw. Realizacja Projektu pozwoli zatem na zmniejszenie ilości spalanych paliw.

  1. Ograniczenie niskiej emisji na osiedlu Skorosze

Kotłownie osiedlowe, będąc źródłem zasilania w ciepło mieszkańców osiedla Skorosze, stanowią źródło niskiej emisji, szczególnie szkodliwej dla zdrowia ludzi. Niska emisja, w odróżnieniu od tej z wysokich kominów, która może być przenoszona z chmurą na dalekie odległości, koncentruje się przy źródle, co w przypadku bezwietrznej pogody prowadzi do kumulacji zanieczyszczeń.

Likwidacja tych kotłowni znacznie obniży niską emisję na osiedlu Skorosze i ograniczy wynikające z niej problemy społeczne i środowiskowe.

  1. Zmniejszenie liczby awarii

Przestarzała i niskosprawna infrastruktura kotłowni gazowych, zasilających mieszkańców osiedla Skorosze w ciepło stanowi powód licznych awarii systemu. Podłączenie mieszkańców osiedla do miejskiej sieci ciepłowniczej o wysokiej sprawności, z wykorzystaniem nowoczesnych technologii (rur preizolowanych i indywidualnych węzłów cieplnych) zapewni mniejszą awaryjność systemu.

Celem pośrednim, dotyczącym mieszkańców osiedla Skorosze, miasta Warszawy i Regionu, związanym z realizacją celów bezpośrednio dotyczących warszawskiej sieci ciepłowniczej jest:

  1. Poprawa jakości powietrza na osiedlu Skorosze, w pozostałej części m.st. Warszawy i w Regionie

Podstawowym problemem środowiskowym, jaki zostanie rozwiązany w wyniku zmiany aktualnego systemu zaopatrzenia mieszkańców osiedla Skorosze w ciepło, jest problem niskiej emisji.

Poprawa jakości powietrza poprzez ograniczenie emisji zanieczyszczeń, szczególnie szkodliwych dla jakości życia ludzi, wskazana w działaniu 1.5 POIiŚ, odnosi się przede wszystkim do:

  • obszarów, na których występują ponadnormatywne poziomy stężenia pyłu PM10 – takimi obszarami są właśnie aglomeracja warszawska, a także strefa mazowiecka, będące w zasięgu oddziaływania przedmiotowego przedsięwzięcia, w których doszło do przekroczenia standardów imisyjnych i dla których należy podjąć określone działania w celu przywrócenia obowiązujących standardów jakości powietrza – w głównej mierze w zakresie pyłu PM10,
  • obszarów (głównie miejskich) posiadających uprzednio przygotowane plany gospodarki niskoemisyjnej oraz wynikających ze strategii ZIT miast wojewódzkich, – takim obszarem jest miasto stołeczne Warszawa, dla którego przygotowano plan gospodarki niskoemisyjnej, prowadzący głównie do ograniczenia emisji CO2 na terenie stolicy; ponadto Projekt, będący przedmiotem niniejszego studium, znajduje się na liście Projektów z Warszawskiego Obszaru Funkcjonalnego zgłoszonych jako komplementarne do ZIT do RPO WM, Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 oraz Kontraktu Terytorialnego dla Województwa Mazowieckiego.

 

Rezultaty projektu – Skorosze

Osiągniecie celów związanych z realizacją Projektu pozwoli na uzyskanie rezultatów Projektu. W zakresie rezultatów bezpośrednich, wynikających z realizacji projektuj można wyróżnić następujące:

  • Zmniejszenie kosztu przesyłu ciepła do odbiorców – Obniżenie strat ciepła na przesyle pozwoli na zmniejszenie ilości ciepła przesyłanej siecią dla dostarczenia tej samej ilości ciepła odbiorcom, co skutkować będzie zmniejszeniem kosztu przesyłu tej samej ilości ciepła do odbiorców.
  • Zmniejszenie opłat odbiorców za dostawę ciepła – Ciepło, uzyskiwane z warszawskiego systemu ciepłowniczego jest jednym z najtańszych w Polsce, dlatego też, w wyniku realizacji inwestycji, mieszkańcy osiedla Skorosze zyskają także korzyści w wymiarze finansowym.
  • Zwiększenie bezpieczeństwa dostaw ciepła – Zmniejszenie ilości awarii systemu ciepłowniczego umożliwi zwiększenie bezpieczeństwa dostaw ciepła do odbiorców. Warszawski system ciepłowniczy stanowi pewniejsze źródło dostaw ciepła niż lokalne kotłownie.
  • Wzrost komfortu życia odbiorców ciepła – Poprzez zmniejszenie ilości awarii systemu ciepłowniczego i zwiększenie bezpieczeństwa dostaw ciepła wzrośnie komfort życia odbiorców ciepła.
  • Zmniejszenie zużycia energii pierwotnej (nieodnawialnej) dla zasilania Warszawski system ciepłowniczy – Obniżenie strat ciepła na przesyle pozwoli na zmniejszenie zużycia paliw kopalnych, a co z tym związane zmniejszenie zużycia energii pierwotnej (nieodnawialnej) dla zasilania mieszkańców osiedla Skorosze, przy dostarczeniu tej samej ilości energii końcowej odbiorcom. Szacuje się, że realizacja Projektu przyczyni się do zmniejszenia zużycia energii pierwotnej (nieodnawialnej) o 47 026,18 GJ/rok.
  • Zmniejszenie niskiej emisji na osiedlu Skorosze – Istotnym rezultatem realizacji Projektu będzie zmniejszenie niskiej emisji na osiedlu Skorosze – emisji zanieczyszczeń pochodzących z 5 osiedlowych kotłowni, w tym: CO2, pyłu PM10, SO2, NOx i innych zanieczyszczeń. Przedmiotowe kotłownie gazowe, ze względu na niskie (≤ 40 m) emitory zanieczyszczeń (kominy), są źródłem tzw. „niskiej emisji”. Niska emisja, w odróżnieniu od tej z wysokich kominów, która może być przenoszona z chmurą na dalekie odległości, koncentruje się przy źródle, co w przypadku bezwietrznej pogody prowadzi do kumulacji zanieczyszczeń.
  • Likwidacja kotłowni będzie skutkowała ograniczeniem niskiej emisji na osiedlu Skorosze na poziomie:
    • CO2                7 659,86 Mg,
    • SO2                0,21 Mg/rok,
    • NOx                8,49 Mg/rok,
    • Pył                  0,07 Mg/rok.
  • Spadek ilości zachorowań ludzi i organizmów żywych – Efektem likwidacji źródeł niskiej emisji oraz zmniejszenia ilości spalanych paliw (uniknięcia emisji zanieczyszczeń do powietrza z niespalonego paliwa) będzie również spadek ilości zachorowań ludzi i organizmów żywych.

Jak wskazują badania biologiczne ludzi, zwierząt, roślin oraz badania statystyczne dotyczące występowania chorób, zanieczyszczenia pyłowo – gazowe emitowane podczas spalania paliw mogą wywierać niekorzystny wpływ na zdrowie ludzi i organizmów żywych. Schorzenia najczęściej kojarzone z wchłanianiem zanieczyszczonego powietrza to:

 

  • choroby układu oddechowego: zapalenie błony śluzowej jamy nosowej, gardła, oskrzeli, nowotwory płuc;
  • zaburzenia centralnego układu nerwowego: w tym bezsenność, bóle głowy, złe samopoczucie,
  • choroby oczu, zapalenie spojówek oka;
  • reakcje alergiczne,
  • zaburzenia w układzie krążenia, choroby serca.

Poprawa jakości powietrza na osiedlu Skorosze, w Warszawie i Regionie przyczyni się zatem do spadku ilości zachorowań ludzi i organizmów żywych na tym obszarze.

  • Zmniejszenie degradacji środowiska (zakwaszenia gleb, ocieplenia klimatu, zmniejszenia plonów, korozji budowli, degradacji obszarów leśnych) – W wyniku zmniejszenia ilości spalanych paliw i emisji zanieczyszczeń ze spalania paliw, zmniejszeniu ulegnie degradacja środowiska, wynikająca ze zmniejszenia emisji i ograniczenia wydobycia paliw kopalnych.

Zanieczyszczenia powietrza, poza wpływem na zdrowie ludzi i organizmów żywych, wywierają również niekorzystny wpływ na:

  • uprawy i drzewostan,
  • budowle (w tym zabytki), powodując ich korozję,
  • konstrukcje i elementy metalowe, powodując ich korozję,
  • niszczenie innych materiałów w tym skóry, papieru, odzieży,
  • redukcję promieniowania słonecznego w wyniku jego absorpcji i rozpraszania.

Zatem poprawa jakości powietrza na osiedlu Skorosze, w pozostałej części miasta Warszawa i Regionie, pozwoli na ograniczenie niekorzystnego wpływu na środowisko i dóbr ludzi na tym terenie.

Ponadto poprzez zmniejszenie zużycia paliw kopalnych ograniczy się ich wydobycie, co w rezultacie pozwoli na zmniejszenie oddziaływania wydobywania paliw na środowisko.

Produktami powstałymi w wyniku realizacji projektu będą:

Długość wybudowanej sieci ciepłowniczej: 7,285 km – Realizacja projektu pozwoli na wybudowanie 7 284,80 m sieci ciepłowniczej, która będzie eksploatowana przez Veolię Energia Warszawa S.A.

Długość zmodernizowanej sieci ciepłowniczej: 815 m – Realizacja projektu pozwoli na modernizację 815 m sieci – modernizacja sieci wykonanej w technologii kanałowej na sieć wykonaną w technologii rur preizolowanych.

Liczba zlikwidowanych kotłowni: 5 szt. – W wyniku realizacji Projektu na osiedlu Skorosze w Warszawie zlikwidowanych zostanie 5 kotłowni, będących źródłem niskiej emisji.

Liczba wybudowanych węzłów indywidualnych: 155 szt. – Produktami przedmiotowej inwestycji będzie 155 indywidualnych węzłów cieplnych z możliwością doposażenia w moduły ciepłej wody.

Liczba nowych odbiorców usługi: 155 obiektów – Mieszkańcy osiedla Skorosze, zasilani aktualnie w ciepło z lokalnych kotłowni, zostaną nowymi odbiorcami ciepła, dostarczanego z systemu ciepłowniczego, należącego do Veolii Energia Warszawa S.A. Liczba nowych odbiorców to liczba mieszkańców zamieszkujących 155 podłączanych obiektów.

Liczba przedsiębiorstw otrzymujących wsparcie – O wsparcie w ramach działania 1.5. POIiŚ stara się Veolia Energia Warszawa S.A., tj. jedno przedsiębiorstwo.

Przedmiotowy Projekt jest zgodny z typem Projektu, który został wskazany w Szczegółowym opisie osi priorytetowych Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 jako Projekt mogący podlegać dofinansowaniu w ramach działania 1.5 „Efektywna dystrybucja ciepła i chłodu” POIiŚ 2014-2020, tj. „Przebudowa istniejących systemów ciepłowniczych i sieci chłodu, celem zmniejszenia strat na przesyle i dystrybucji”.

Skorosze